Compeed

Koortsblaasjes (Herpes Labialis): Definitie, preventie en informatie

Koortsblaasjes (Herpes Labialis): Definitie, preventie en informatie Koortsblaasjes (Herpes Labialis): Definitie, preventie en informatie Koortsblaasjes (Herpes Labialis): Definitie, preventie en informatie

Heb je last van koortsblaasjes? Je ben niet de enige.

Ongeveer tweederde van de mensen jonger dan 50 jaar is geïnfecteerd met herpes simplex virus type 1 (HSV-1), het virus dat koortsblaasjes veroorzaakt [1].

In Europa komt dit overeen met iets meer dan 200 miljoen vrouwen (69%) en 187 miljoen mannen (61%).

Herpesbesmetting is meestal asymptomatisch maar kan lichte symptomen of pijnlijke koortsblaasjes veroorzaken.

Koortsblaren zijn niet alleen irritant maar ook gênant vanwege hun sociale en emotionele impact. In extreme gevallen kunnen ze leiden tot sociaal isolement. Maar onthoud, je bent niet alleen.

Wat zijn koortsblaasjes?

Koortsblaasjes, ook wel herpes genoemd, zijn groepen kleine met vloeistof gevulde blaren. De blaren zijn meestal gegroepeerd in vlekken op de lip en rond de mond.

Voor een uitbraak voel je vaak een tintelende of stekende pijn.

Daarna verschijnen er blaren, die meestal na enkele dagen tot twee weken openbarsten. Daarna ontstaat een sijpelende wonde en wordt er een korst gevormd. Na de korstvorming zal het koortsblaasje stilletjes aan verdwijnen.

Zonder behandeling kan een koortsblaasje 7 à 10 dagen tot zelfs twee weken duren.

Hoewel je niet volledig kunt genezen van koortsblaasjes (het virus blijft in het lichaam aanwezig), kan je de pijn en de ernst van de uitslag onder controle houden en het genezingsproces helpen versnellen.

Wat veroorzaakt koortsblaasjes?

Koortsblaasjes worden veroorzaakt door een virus genaamd herpes simplex virus type 1 (HSV-1).

Er zijn twee soorten herpes simplex-virus: HSV-1 en HSV-2.

  • HSV-1 is verantwoordelijk voor herpes labialis, een herpes die voorkomt rond de mond en meestal op de lippen. Dit type herpes is algemeen bekend als koortslip.
  • HSV-2 veroorzaakt genitale herpes.

Herpes is meestal een uitslag van de huid en de slijmvliezen en wordt gekenmerkt door roodheid van het aangetaste gebied, gevolgd door de vorming van blaren die kunnen barsten en leiden tot de vorming van korstjes.

De eerste besmetting met het koortsblaarvirus vindt meestal plaats voor de leeftijd van 20 jaar, en zuigelingen kunnen al op de leeftijd van 6 maanden besmet raken.

Je kan op verschillende manieren besmet geraken: direct contact met het virus via speeksel, zoenen of het delen van persoonlijke spullen, of via huid-op-huid contact.

Het is belangrijk om te weten dat een persoon die met het virus is besmet op elk moment besmettelijk kan zijn, met of zonder een koortsblaar.

Het herpesvirus komt het lichaam binnen door een breuk in de huid rond of in de mond. Een uitbraak doet zich dan binnen enkele dagen voor.

Na deze eerste infectie blijft het virus in de zenuwcellen van het gezicht sluimeren. Bij ongeveer een derde van de mensen kan het virus “wakker worden” of reactiveren om een terugkerende herpes te worden.

Bij reactivatie gaat het virus via de zenuwen naar de huid waar het koortsblaasjes veroorzaakt: blaren rond de lippen, in de mond of, in ongeveer 10% van de gevallen, op de neus, kin of wangen.

De eerste besmetting met het koortsblaarvirus vindt meestal plaats voor de leeftijd van 20 jaar, en zuigelingen kunnen al op de leeftijd van 6 maanden besmet raken.

Koortsblaren kunnen worden beïnvloed door stress, waaronder emotionele stress, vermoeidheid, gebrek aan slaap, een verzwakt immuunsysteem, ziekte met infectie of koorts, operaties zoals tandheelkundige ingrepen, lokale huidtrauma’s, hormonale veranderingen zoals menstruatie of het innemen van anticonceptiepillen, en zelfs blootstelling aan zon of wind.

Als je een koortsblaasje hebt dan kun je een dagboek of grafiek bijhouden om je activiteiten, ziekten en levensgebeurtenissen vast te leggen om te bepalen wat er aan de uitbraak is voorafgegaan. Dit kan je helpen om het aantal potentiële oorzaken te herkennen en te verminderen.

Bij mensen met terugkerende uitbraken komen ze meestal minder dan drie keer per jaar voor en de frequentie ervan neemt in de loop van de tijd meestal af.

Is het besmettelijk?

Ja, het is besmettelijk.

Koortsblaren worden meestal van persoon tot persoon verspreid door nauw contact, zoals zoenen, maar ze kunnen ook opgelopen worden door het aanraken van voorwerpen waarop het virus aanwezig is, zoals handdoeken, keukengerei of scheermessen.

Je kunt anderen besmetten vanaf het eerste tintelende gevoel of andere tekenen van een opkomende koortsblaar totdat deze volledig is genezen.

De gangbare veronderstelling dat koortsblaren niet besmettelijk zijn als het koortsblaasje verschenen is, is dus onjuist. Helaas zijn koortsblaren besmettelijk, zelfs als de koortsblaasjes niet zichtbaar zijn omdat je het virus aan anderen kunt doorgeven, zelfs als ze slapen.

Hoe lang duurt dit?

Wanneer iemand voor het eerst het virus krijgt, verschijnt er meestal binnen enkele dagen een koortsblaar.

De tekens en symptomen tussen een eerste aanval of een herhaling kunnen variëren. In het geval van een herhaalde aanval kunnen de symptomen minder ernstig zijn.

Koortsblaren verschijnen vaak weer op dezelfde plaats als voorheen en de ontwikkeling van een koortsblaar verloopt meestal in vijf fasen over een periode van 7 tot 10 dagen. De eerste stadia zijn het meest pijnlijk en gevoelig.

  • Fase 1: Tintelingen

Bij meer dan 85% van de mensen met een koortsblaasje begint het vaak met symptomen zoals tintelingen, benauwdheid, pijn of jeuk rond de lippen.

Deze fase duurt 1 tot 2 dagen.

Meestal wordt men het tintelend gevoel gewaar rond het gebied waar de koortsblaar verschijnt. Het gebied begint dan te zwellen en te trekken, en kan pijnlijk zijn om aan te raken.

Vergeet niet dat een koortsblaar besmettelijk is zodra je een tintelend gevoel of andere tekenen gewaar wordt; want het virus heeft zich dan al gereproduceerd.

  • Fase 2: Blaren

Binnen 48 uur na het eerste stadium verschijnen er clusters van rode blaasjes gevuld met vloeistof.

Dit is het resultaat van het ontwaken van het virus dat zich vermenigvuldigt en waarbij je lichaam zich begint te verdedigen.

De blaren beginnen zich te vullen met heldere vloeistof. Deze vloeistof is zeer besmettelijk omdat het het koortsblaasjesvirus (HSV-1, herpes simplex virus type 1) bevat.

Als de blaar barst dan komt het besmettelijke vocht vrij. Dit kan een besmetting veroorzaken in andere delen van het lichaam of bij andere mensen.

  • Fase 3: Vloeistof gevulde blaren

Op de vierde of vijfde dag van een uitbraak barsten de blaasjes meestal, ze sijpelen wondvocht en vormen pijnlijke zweren. De open zweren zijn rood en ondiep.

Koortsblaren zijn in deze periode besmettelijker. Je lichaam zal aan het genezingsproces beginnen door op de gebarste en zwerende koortsblaasjes een korst te vormen.

  • Fase 4: Korstjes

Tegen de vijfde en achtste dag van een uitbraak heb je waarschijnlijk al korstjes ontwikkeld. De koortsblaasjes zijn opgedroogd en bedekt met korstjes. Dit veroorzaakt pijnlijke jeuk en scheurtjes.

Als het koortsblaasje droogt zonder te barsten dan zien de korsten er geel of bruin uit.

  • Fase 5: Genezing

Het laatste stadium van de koortsblaar is de genezingsfase.

Zodra de verdediging van je lichaam het virus heeft aangevallen, beginnen de korsten af te schilferen en genezen de koortsblaren.

Probeer de korst niet af te krabben want het genezingsproces zal opnieuw moeten beginnen.

Bij de meeste mensen vindt de genezing plaats tussen de achtste en tiende dag na het verschijnen van de symptomen. Ze laten meestal geen littekens na.

Kunnen koortsblaasjes worden genezen?

Tussen de verschijningen van de koortblaasjes verstopt HSV-1 zich in de zenuwcellen. Het virus gaat dus nooit volledig weg en je bent dan ook nooit volledig genezen.

Na de eerste besmetting blijft het virus de rest van je leven in de zenuwcellen van je gezicht inactief aanwezig.

Hoewel spontane recidieven mogelijk zijn kan een grote verscheidenheid aan interne en externe factoren ervoor zorgen dat het virus van een slapende toestand naar een snel groeiend toestand gaat.

Dit heeft als gevolg dat een koortsblaasje naar de oppervlakte komt. Deze oorzaken kunnen niet veralgemeend worden omdat ze voor iedereen verschillend kunnen zijn.

Dit betekent dat bepaalde gebeurtenissen in je leven het virus kunnen doen ontwaken en leiden tot een terugkerende herpesuitbraak.

Weten wat voor jou de oorzaak is van een uitbraak is een belangrijke stap in het beheer van hun uitbraken.

Tips voor het behandelen van koortsblaasjes?

Omdat het virus na de eerste uitbraak nooit het lichaam verlaat, is er geen genezing, maar kunnen de symptomen worden beheerst.

Tot enkele uren of een dag voordat de koortsblaar verschijnt, voel je waarschijnlijk een tinteling of jeuk rond je lippen.

Het behandelen van een koortsblaar in dit vroege stadium is de meest effectieve manier om deze te beperken en kan leiden tot een kleiner koortsblaasje dat snel geneest.

COMPEED® Patch tegen Koortsblaasjes met Applicator kan de verergering en de ernst van koortsblaasje helpen voorkomen en een snellere genezing bevorderen.

Ze bevat actieve hydrocolloïde geltechnologie die ontwikkeld is om koortsblaren snel te genezen. COMPEED® Patch tegen Koortsblaasjes met Applicator is ontworpen om discreet te zijn[2].

Je kunt deze patches in elk stadium van een uitbraak gebruiken. Het algemene principe blijft hetzelfde: hoe eerder hoe beter.

Onderstaande grafiek toont aan dat COMPEED® Patch tegen Koortsblaasjes met Applicator niet alleen helpt de wonde sneller te genezen, maar ook de pijn te verlichten en het risico op besmetting te verminderen.

Door een beschermende barrière aan te brengen, vermindert de patch effectief het risico op verspreiding van het virus naar anderen.

Deze patches zijn bewezen zeer doeltreffend om koortsblaasjes te behandelen en beschermen tegelijkertijd de wonde tegen externe omgevingsfactoren.

Een andere optie is het nemen van antivirale middelen om vermenigvuldiging van het virus en dus ontstaan van koortsblaasjes te voorkomen en de omvang en de genezingstijd van het letsel te verminderen. Antivirale middelen voor de behandeling van koortsblaren komen meestal in de vorm van pillen of crèmes.

Bronnen

1

World Health Organization – Herpes simplex virus (January 2017) – https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/herpes-simplex-virus

2

Karlsmark T et al. Randomized clinical study comparing Compeed® cold sore patch to acyclovir cream 5% in the treatment of herpes simplex labialis. J Eur Acad Dermatol Venereol. 2008 Nov;22(10):1184-92. doi: 10.1111/j.1468-3083.2008.02761.x